/140 PIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE I INTENSYWNEJ OPIEKI PIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE I INTENSYWNEJ OPIEKI - WIOSNA 2021 1 / 140 1. Jaki poziom znieczulenia zewnątrzoponowego jest wymagany dla wyłączenia bólu okołoporodowego? a) Th 4, b) Th 8, c) Th 10, d) Th 12 Literatura: Larsen R.; Kübler A. Anestezjologia T. 2.Wydawnictwo U&P, Wrocław 2013 str.1031 2 / 140 2. Działania niepożądane Noradrenaliny to: a) bradykardia i nadciśnienie tętnicze krwi, b) tachykardia i niedociśnienie tętnicze krwi, c) zaburzenia rytmu serca i niedokrwienie mięśnia sercowego, d) prawidłowa odpowiedź A i C Literatura: Henry G.W. Paw, Rob Shulman „Leki w intensywnej terapii od A do Z”, Redakcja naukowa tłumaczenia prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2011, str. 207-208. 3 / 140 3. Przyczyną pozapłucną ostrej niewydolności oddechowej może być: a) podtopienie, b) uraz klatki piersiowej, c) masywne przetoczenie preparatów krwi, d) aspiracja treści żołądkowej Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 str. 211 4 / 140 4. Skala Mallampatiego określa: a) ocenę warunków intubacji dotchawiczej, b) ruchomość odcinka szyjnego kręgosłupa, c) odległość pomiędzy krtanią a brzegiem żuchwy, d) ruchomość w stawach skroniowo-żuchwowych Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, tom I, str. 526 5 / 140 5. Do czynników mających wpływ na zmianę minimalnego stężenia pęcherzykowego zalicza się: a) wiek, b) inhibitory MAO, c) opioidy, d) prawidłowe odpowiedzi A i B Literatura: M. Rawicz: Anestetyczne środki wziewne. Przewodnik. Wydanie I, Wydawnictwo lekarskie PZWL, 2007, str. 28 6 / 140 6. Rurki intubacyjne o podwójnym świetle, najczęściej zakładane są w zabiegach: a) chirurgii klatki piersiowej, b) w obrębie twarzoczaszki, c) kardiochirurgicznych, d) u chorych dializowanych Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 2, str. 1274 7 / 140 7. Płyny klarowne, w tym woda, klarowne soki oraz herbata lub kawa bez mleka dozwolone są: a) do 8h przed operacją w trybie planowym, b) do 6h przed operacją w trybie planowym, c) do 4h przed operacją w trybie planowym, d) do 2h przed operacją w trybie planowym Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 str. 25 8 / 140 8. Najczęściej stosowanym lekiem w indukcji znieczulenia do zabiegu transplantacji serca jest: a) Etomidat, b) Propofol, c) Thiopental, d) Ketamina Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 str. 200 9 / 140 9. Który lek jest przeciwwskazany podczas znieczulenia pacjenta do zabiegu usunięcia guza chromochłonnego nadnerczy? a) midazolam, b) tiopental, c) ketamina, d) wszystkie powyższe Literatura: Larsen R. , Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd.3. U&P, Wrocław 2013, T 1, str. 71 10 / 140 10. Pacjent zakwalifikowany do ASA VI to: a) pacjent zdrowy, zakwalifikowany do zabiegu usunięcia wyrostka robaczkowego, b) pacjent zakwalifikowany do zabiegu usunięcia migdałków podniebiennych, c) dawca narządów po stwierdzeniu śmierci mózgu, d) pacjent z oddziału Intensywnej Terapii zakwalifikowany do zabiegu usunięcia śledziony Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 str. 20 11 / 140 11. Które zaburzenia utrudniają wykonanie intubacji dotchawiczej u dzieci? a) Zespół Cri du Chat, b) Krup, c) Zespół Cruzona, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Anestezjologia dla pielęgniarek. Praktyczne zasady postępowania. T. Szreter, P. Witt, Medisfera, 2010, strona 107 12 / 140 12. Zapotrzebowanie organizmu na anestetyki wziewne obniża się: a) wraz z wiekiem, b) wraz ze spadkiem temperatury ciała, c) w ciąży, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T I, str. 30 13 / 140 13. Nadciśnienie płucne rozpoznaje się, gdy skurczowe ciśnienie w tętnicy płucnej wynosi: a) 10 mmHg, b) 20 mmHg, c) 30 mmHg, d) >40 mmHg Literatura: Znieczulenie w położnictwie, torakochirurgii i kardiochirurgii, Leon Drobnik, Elselveier Urban &Partner Wrocław, Wydanie I, 2011, str. 408 14 / 140 14. Blokada nerwów obwodowych okolicy kolana blokuje nerw: a) kulszowy, b) piszczelowy, c) odpiszczelowy, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 str. 115 15 / 140 15. W jakim czasie od podania heparyny drobnocząsteczkowej (dawka profilaktyczna) wykonuje się blokadę centralną: a) 4h, b) 6h, c) 8h, d) 12h Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 str. 29 16 / 140 16. Test Patila dotyczy odległości pomiędzy punktami: a) brodą a płatkiem małżowiny usznej, b) końcem nosa a brodą, c) szczytem bródki a wyniosłością krtaniową chrząstki tarczowatej przy maksymalnie wyprostowanej głowie, d) płatkiem małżowiny usznej a wyniosłością chrząstki tarczowatej Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 1, str. 527 17 / 140 17. Objętość powietrza jaka zostaje uruchomiona podczas normalnego oddechu to: a) wydechowa objętość zapasowa, b) objętość oddechowa, c) wdechowa objętość zapasowa, d) objętość zalegająca Literatura: Larsen R., Anestezjologia, Wydanie II, Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław 2003, str. 225. 18 / 140 18. Objawem klinicznym zatorowości płuc jest nagłe wystąpienie objawów: a) wzrost CRP, b) hipertensja, c) duszność, d) ból głowy Literatura: Gaiser Robert R.., Ochroch Andrew E., Weiss Stuart J.,. (red. wyd. pol.) Drobnik L: Anestezja. Znieczulenie w położnictwie, torakochirurgii i kardiochirurgii. Wyd. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011, str. 461 19 / 140 19. Wytworzenie odmy otrzewnowej przy zastosowaniu CO2, resorpcja CO2 i zmiana pozycji pacjenta podczas zabiegu mają wpływ na: a) funkcjonowanie układu moczowego i filtrację nerkową, b) układ oddechowy i układ krążenia, istotnie zaburzając homeostazę ustroju, c) funkcjonowanie układu nerwowego, prowadząc do okresowego niedotlenienia, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Wołowicka L., Dyk D.: Anestezjologia i intensywna opieka klinika i pielęgniarstwo. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. 20 / 140 20. Pacjentka do planowego cięcia cesarskiego z powodu niefizjologicznego położenia płodu. Zespół anestezjologiczny nie stwierdził przeciwwskazań do wykonania znieczulenia przewodowego. Za zgodą pacjentki podjęto decyzję o wykonaniu znieczulenia przewodowego. Zapobieganie wystąpieniu zespołu żyły głównej dolnej polega na: a) pochyleniu stołu operacyjnego do położenia Trendelenburga, b) pochyleniu stołu operacyjnego na stronę lewą, c) ułożeniu pacjentki na plecach w pozycji ginekologicznej, d) pochyleniu stołu operacyjnego do położenia Fowlera Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 2, str. 1058 21 / 140 21. Pacjent wymaga ułożenia do zabiegu operacyjnego na boku. Konsekwencją zastosowania tej pozycji może być: a) ból pleców, uszkodzenia nerwów obwodowych i splotów nerwowych, szczególnie splotu ramiennego, b) spadek RR, zaburzenia wentylacji płuca uciśniętego, c) obrażenie krtaniowo-tchawicze w wyniku nieprawidłowej rotacji głowy podczas układania na stole operacyjnym, d) podwichnięcie głowy kości promieniowej Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 1, str. 696 22 / 140 22. Ośrodkowe ciśnienie żylne, odzwierciedlające stan napięcia ścian dużych naczyń krwionośnych, pomocne w ocenie wypełnienia łożyska naczyniowego, to ciśnienie panujące w żyłach głównych. W warunkach prawidłowych wynosi 2-10 mm Hg i równe jest ciśnieniu w: a) lewym przedsionku serca, b) prawym przedsionku serca, c) lewej komorze serca, d) prawej komorze serca Literatura: Wołowicka L., Dyk D. (red.): Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014. 23 / 140 23. W trakcie pomiaru inwazyjnego ciśnienia tętniczego, oprócz kaniuli dotętniczej, w skład układu rejestrującego wchodzą: a) przetwornik ciśnienia, b) system ciągłego przepłukiwania, c) monitor rejestrujący zapis ciśnienia, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Wołowicka L., Dyk D. (red.): Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014, strona 347 24 / 140 24. Objawy kliniczne tamponady osierdzia to: a) hipotensja, b) hipertensja, c) tachykardia, d) prawidłowe A i C Literatura: Znieczulenie w położnictwie, torakochirurgii i kardiochirurgii, Leon Drobnik, Elselveier Urban &Partner Wrocław, Wydanie I, 2011, str. 463; Miller R.D., Kübler A. (red. wyd. pol.), Andres J. (red. wyd. pol.): Anestezjologia Millera, t. 1–3. Wyd. Elsevier; Urban & Partner, Wrocław 2014 25 / 140 25. 60-letni pacjent przyjęty do szpitala z powodu "ostrego brzucha" do operacji niedrożności jelit. W wywiadzie chorobowym alkoholizm i marskość wątroby. Zaplanowano zabieg w znieczuleniu ogólnym. Który z wziewnych środków anestetycznych jest najmniej toksyczny dla wątroby? a) halotan, b) eter, c) izofluran, d) sevofluran Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 1, str. 35 26 / 140 26. 25-letnia pacjentka przyjęta do planowanej operacji tarczycy. Pacjentkę operowaną w znieczuleniu ogólnym dotchawiczym należy intubować rurką: a) nosowo-gardłową, b) Copa, c) zbrojoną, d) południową Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013 T I, str. 417 27 / 140 27. Znieczulenie całkowite (TIVA - total intravenous anestesia), zdefiniowane jest jako technika znieczulenia, w której aby wywołać utratę świadomości, analgezję, niepamięć, kontrolę odruchów sympatoadrenergicznych i zwiotczenie mięśni szkieletowych, należy podawać: a) anestetyki wziewne N2O + O2 i stosować środki zwiotczające oraz narkotyki, b) anestetyki wziewne N2O + O2 + Sevofluran i stosować środki zwiotczające oraz narkotyki, c) wyłącznie dożylnie, głęboką sedację oraz opioidy, d) środki działające krótko, podawane dożylnie kojarząc: hipnotyki lub dożylne anestetyki, opioidy i środki zwiotczające Literatura: Larsen Anestezjologia, wydanie II pod red. A. Kübler str.115, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner 2013. 28 / 140 28. Pozycja litotomijna jest to ułożenie pacjenta na stole operacyjnym: a) n a plecach ze zgięciem kończyn dolnych w stawach kolanowych oraz biodrowych i ułożeniu ich na wysięgnikach, b) n a plecach ze zgięciem kończyn dolnych w stawach biodrowych i wyprostowanymi nogami w stawach kolanowych, c) n a boku z ułożeniem na wysięgniku jednej nogi zgiętej w stawie biodrowym, d) n a plecach ze zgięciem kończyn dolnych w stawach biodrowych oraz kolanowych i ustawieniu stóp na stole operacyjnym w rozkroku Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013 T II, str. 1395 29 / 140 29. Pacjent, u którego w laryngoskopii bezpośredniej, widoczna jest tylko nagłośnia, otrzymał III° według: a) skali Mallampatiego, b) skali Patilla, c) skali Willsona, d) zmodyfikowanej skali Cormacka - Lehana Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 1, str. 546 30 / 140 30. Zasadowica metaboliczna ostra, nieskompensowana charakteryzuje się następującymi wartościami równowagi kwasowo-zasadowej: a) p H - podwyższone, pCO2 - obniżone, HCO3 – prawidłowe, BE – podwyższone, b) p H - podwyższone, pCO2 - prawidłowe, HCO3 – podwyższone, BE – podwyższone, c) p H – w normie, pCO2 - obniżone, HCO3 – prawidłowe, BE – obniżone, d) p H - podwyższone, pCO2 - podwyższone, HCO3 – podwyższone, BE – podwyższone Literatura: Larsen Anestezjologia, wydanie II pod red. A. Kübler str.277, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner 2013. 31 / 140 31. Powikłaniem późnym podczas założenia cewnika permanentnego jest: a) nakłucie tętnicy, b) odma opłucnowa, c) zakażenie tunelu, d) zator powietrzny Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 str. 233 32 / 140 32. 22-letni mężczyzna uzależniony od narkotyków przewieziony do operacji usunięcia wyrostka robaczkowego. Choremu należy podać: a) mniejsze dawki opioidów, b) większe dawki opioidów, c) istnieje możliwość kumulacji opioidów, d) nie podaje się opioidów uzależnionym Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, t 1, str. 443 33 / 140 33. Nadmierne przygięcie głowy u pacjenta poddawanego zabiegowi neurochirurgicznemu w pozycji siedzącej, może być przyczyną: a) upośledzenia odpływu żylnego, b) wzrostu ciśnienia śródczaszkowego, c) niedokrwienia rdzenia kręgowego, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 2. str. 1207 34 / 140 34. Stosując blokadę zwoju gwiaździstego uzyskamy brak bólu w obrębie: a) twarzy, b) nerki, c) łydki, d) krocza Literatura: Anestezjologia dla pielęgniarek. Praktyczne zasady postępowania. T. Szreter, P. Witt, Medisfera, 2010, strona 158 35 / 140 35. Rozcieńczenie adrenaliny 1:200 000 oznacza, że w 1 ml jest: a) 5 mikrogramów, b) 50 mikrogramów, c) 5 miligramów, d) 0,5 miligrama Literatura: Larsen R. Anestezjologia, wydawnictwo Urban&Partner Wrocław 2003, str. 191. 36 / 140 36. Najbardziej skutecznym i bezpiecznym znieczuleniem prawidłowo przebiegającego porodu siłami natury jest: a) znieczulenie podpajęczynówkowe, b) ciągłe lędźwiowe znieczulenie zewnątrzoponowe, c) znieczulenie wziewne, d) lędźwiowa blokada współczulna Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, t2, str. 1029 37 / 140 37. Podstawowym sposobem na przerwanie ostrego napadu porfirii jest podanie: a) erytropoetyny, b) glukozy, c) wazopresyny, d) diazepamu Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 1, str. 422 38 / 140 38. Środkiem zwiotczającym z wyboru, u chorego z mocznicą jest: a) pankuronium, b) wekuronium, c) atrakurium, d) miwakurium Literatura: Larsen R. , Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 1, str. 433 39 / 140 39. 70-letnia pacjentka do planowanej operacji jaskry w znieczuleniu ogólnym. Wywiad pacjentki obciążony jest nadciśnieniem tętniczym i cukrzycą. Który z anestetyków dożylnych jest przeciwwskazany do indukcji znieczulenia u tej pacjentki? a) Thiopental, b) Ketamina, c) Brietal, d) Dormicum Literatura: Larsen R. , Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd.3. U&P, Wrocław 2013, T 1, str. 70, T 2, str. 1246 40 / 140 40. W chirurgii "jednego dnia", lekiem dożylnym zapewniającym najlepsze warunki do znieczulenia ogólnego jest: a) thiopental, b) metoheksytal, c) ketamina, d) propofol Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T II, str. 1001 41 / 140 41. Kardioplegia polega na zatrzymaniu pracy serca: a) w rozkurczu po podaniu roztworów o dużej zawartości potasu, b) w skurczu po gwałtownym schłodzeniu mięśnia sercowego, c) w skurczu po zastosowaniu kardiowersji, d) w rozkurczu po zastosowaniu defibrylacji Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 2, str. 1305 42 / 140 42. Podstawowe zapotrzebowanie na płyny u osób w wieku podeszłym to: a) 15 ml/kg m.c./24h, b) 20 ml/kg m.c./24h, c) 25 ml/kg m.c./24h, d) 30 ml/kg m.c./24h Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 str. 99 43 / 140 43. Wpływ na mózgowy przepływ krwi (CBF) ma m. in. wartość ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla we krwi oraz temperatura ciała: a) hiperkapnia i hipotermia obniżają CBF, b) hipokapnia i hipertermia zwiększają CBF, c) hipokapnia i hipotermia obniżają CBF, d) hiperkapnia i hipertermia obniżają CBF Literatura: Larsen R.: Anestezjologia. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2003: str. 1151, 1154. 44 / 140 44. Jakie są kryteria wypisu pacjenta do domu w przypadku wykonania znieczulenia podpajęczynówkowego do zabiegu w trybie jednodniowym? a) prawidłowe czucie w okolicy okołoodbytniczej, powrót motoryki, b) nie ma szczególnych obowiązujących kryteriów, a wypis może nastąpić po 8 godzinach od momentu wykonania znieczulenia, c) powrót motoryki, prawidłowe czucie w okolicy okołoodbytniczej, powrót czucia położenia w dużym palcu stopy, powrót funkcji układu współczulnego, d) pacjentom do zabiegów w trybie jednodniowym nie powinno się wykonywać znieczulenia podpajęczynówkowego Literatura: R. Larsen, Anestezjologia, str. 954, Urban&Partner, Wrocław, 2003. 45 / 140 45. Przykładem techniki analgezji multimodalnej jest: a) znieczulenie zewnątrzoponowe + opioid + NLPZ, b) opioid, c) NLPZ, d) paracetamol Literatura: Wołowicka L., Dyk D. (red.): Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014, strona 301 46 / 140 46. Laryngoskop, który posiada zakrzywioną łopatkę z ruchomą końcówką pozwalającą na silniejsze uniesienie nagłośni to laryngoskop z łopatką: a) Millera, b) Macintosha, c) Mc’Coya, d) Jacksona – Wisconsina Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 str. 78 47 / 140 47. Do szpitala przywieziono pacjenta ze złamaniem kończyny górnej, które musi być zaopatrzone w trybie natychmiastowym. Podczas wywiadu okazało się, że pacjent przed godziną zjadł dość obfite śniadanie. Każdy rodzaj znieczulenia jest w tej sytuacji niebezpieczny, ale jedna z metod szczególnie, jest to: a) znieczulenie ogólne z intubacją, b) znieczulenie ogólne z zastosowaniem maski krtaniowej, c) blokada splotu ramiennego, d) znieczulenie odcinkowe dożylne Literatura: Larsen R. , Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013 t. 1, str. 564 48 / 140 48. Spośród wymienionych niedepolaryzujących środków zwiotczających NAJKRÓTSZE działanie wykazuje: a) pankuronium, b) alkuronium, c) atrakurium, d) miwakurium Literatura: Larsen R. , Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013 t. 1, str. 118 49 / 140 49. W porównaniu z dziećmi starszymi i osobami dorosłymi, noworodki cechuje: a) mniejsza wrażliwość na niedepolaryzujące środki zwiotczające, b) większa wrażliwość na niedepolaryzujące środki zwiotczające, c) mniejsza wrażliwość na środki zwiotczające i analgetyki, d) większa wrażliwość na depolaryzujące środki zwiotczające Literatura: Larsen. R., Kubler A., (red. wyd. pol.): Anestezjologia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2013, s.1156 50 / 140 50. 8-letnie dziecko ze schyłkową niewydolnością nerek do planowej operacji przeszczepienia nerki od dawcy rodzinnego, dotychczas leczone hemodializą. Który z leków zwiotczających będzie optymalny dla dziecka? a) Wekuronium, b) Pankuronium, c) Atracurium, d) Suksametonium Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, str.433. 51 / 140 51. 7-letni chłopiec przyjęty do zabiegu usunięcia migdałków. Wywiad rodzinny obciążony jest hipertermią złośliwą.Co należy bezwzględnie zabezpieczyć na stanowisku znieczulenia? a) mieszankę lityczną, b) dantrolen, c) fenactil, d) NaHCO3 Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 2, str. 921 52 / 140 52. Działaniem niepożądanym Midazolamu NIE jest: a) resztkowa i przedłużona sedacja, b) depresja oddechowa oraz bezdech, c) wzmożone napięcie mięśni szkieletowych, d) obniżenie ciśnienia tętniczego krwi Literatura: Henry G.W. Paw, Rob Shulman „Leki w intensywnej terapii od A do Z”, Redakcja naukowa tłumaczenia prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2011, str. 193-194. 53 / 140 53. Jednym z celów premedykacji przed zabiegiem operacyjnym jest zapewnienie niepamięci. Uzyskuje się ją podając: a) benzodiazepiny, b) barbiturany, c) skopolaminę, d) opioidy Literatura: Larsen R., Kübler A. Anestezjologia wydawnictwo U&P,Wrocław 2013 s. 462 54 / 140 54. Do indukcji znieczulenia drogą domięśniową u 3-letniego dziecka można zastosować: a) thiopental, b) ketaminę, c) etomidat, d) propofol Literatura: T. Szreter Anestezjologia dziecięca, strona 116, Wydanie I, Warszawa 1999 55 / 140 55. Proszę wskazać zdanie NIEPRAWDZIWE: a) d o działań niepożądanych Naloksonu należą zaburzenia rytmu serca i nadciśnienie tętnicze, b) nalokson odwraca depresję oddechową wywołaną opioidami, c) nalokson nie odwraca sedacji, świądu oraz retencji moczu wywołanych opioidami, d) u pacjentów uzależnionych lub długotrwale leczonych opioidami po podaniu Naloksonu mogą wystąpić objawy odstawienia Literatura: Henry G.W. Paw, Rob Shulman „Leki w intensywnej terapii od A do Z”, Redakcja naukowa tłumaczenia prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2011, str. 202. 56 / 140 56. Wentylacja pęcherzykowa u noworodków w stosunku do osoby dorosłej jest: a) dwukrotnie większa, b) trzykrotnie większa, c) dwukrotnie mniejsza, d) trzykrotnie mniejsza Literatura: Larsen. R., Kubler A., (red. wyd. pol.): Anestezjologia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2013, s.1107 57 / 140 57. Roztwór 10% glukozy zawiera w 100 ml płynu czynnej substancji: a) 10 g glukozy, b) 50 g glukozy, c) 1000 mg glukozy, d) 50 mg glukozy Literatura: Larsen R. Anestezjologia, Wydawnictwo Urban&Partner Wrocław 2003, str. 1433 58 / 140 58. Monitorowanie podstawowe podczas leczenia ECMO obejmuje: a) parametry wentylacji tj.: TV, f, FiO2, PIP, podatność statyczna płuc, b) PEEP notowane nie rzadziej niż 2 razy na dobę, c) stężenie mleczanu, APTT – co 6 godzin, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Lango R., Szkulmowski Z., Maciejewski D., Kusza K.: Zalecenia i wytyczne Nadzoru Krajowego oraz Konsultanta Krajowego w dziedzinie Anestezjologii i Intensywnej Terapii Protokół zastosowania pozaustrojowej oksygenacji krwi (extracorporeal membrane oxygenation - ECMO) w leczeniu ostrej niewydolności oddechowej (s 6). 59 / 140 59. W ciągłej hemofiltracji żylno-żylnej szybkość przepływu krwi zwykle wynosi: a) 8-12 ml/h, b) 10-20 ml/min., c) 30-40 ml/h, d) 50-200 ml/min Literatura: Myśliwiec M. (red.): Wielka interna – Nefrologia, t 1. Medical Tribune Polska, Warszawa 2009 str. 427. 60 / 140 60. Zalecane podstawowe monitorowanie i badania przed zgłoszeniem pacjenta do wspomagania ECMO to: a) pulsoksymetria, b) równowaga kwasowo-zasadowa krwi tętniczej - nie rzadziej niż 1x/3 godz., c) bezpośredni pomiar ciśnienia tętniczego krwi, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Lango R., Szkulmowski Z., Maciejewski D., Kusza K.: Zalecenia i wytyczne Nadzoru Krajowego oraz Konsultanta Krajowego w dziedzinie Anestezjologii i Intensywnej Terapii Protokół zastosowania pozaustrojowej oksygenacji krwi (extracorporeal membrane oxygenation - ECMO) w leczeniu ostrej niewydolności oddechowej (s 3). 61 / 140 61. U chorego z krwawieniem śródmózgowym, przeprowadzenie zabiegu hemodializy: a) nie jest możliwe, b) jest możliwe bez użycia ogólnoustrojowej heparynizacji, po niewielkich modyfikacjach układu dializacyjnego, c) możliwe jest tylko w przypadku wcześniejszego podania ogólnoustrojowego cytrynianu trisodowego, d) jest możliwe po zastosowaniu regionalnej heparynizacji lub regionalnym leczeniu p/zakrzepowym cytrynianem trisodowym Literatura: Myśliwiec M. (red.): Wielka interna – Nefrologia, t 1. Medical Tribune Polska, Warszawa 2009 str. 407. 62 / 140 62. Przyczyną hiponatremii u pacjentów z przewlekłymi chorobami nerek jest: a) przewlekła choroba nerek polegająca na tym, że tracą oni nadmierne ilości sodu z moczem, do czego przyczynia się sama choroba nerek a dodatkowo przyjmowanie przez nich leków moczopędnych, b) nadmierne stosowanie diety wysokobiałkowej oraz dużej ilości płynów, c) spadek ciężaru ciała świadczący o odwodnieniu pacjenta, d) wszystkie odpowiedzi są błędne Literatura: Rutkowski B. (red): Dializoterapia w praktyce pielęgniarskiej. Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1998, (s. 44) 63 / 140 63. W prewencji wykrzepiania krwi w układzie dializacyjnym NIE stosuje się: a) heparyny niefrakcjonowanej, b) heparyn drobnocząsteczkowych, c) cytrynianów, d) aspiryny w dużych dawkach Literatura: Myśliwiec M. (red.): Wielka interna – Nefrologia, t 1. Medical Tribune Polska, Warszawa 2009 str. 407. 64 / 140 64. Pierwsze użycie przetoki tętniczo-żylnej po jej wytworzeniu jest możliwe po: a) 7 dniach, b) 2 tygodniach, c) 3 tygodniach, d) powyżej 6 tygodni Literatura: Myśliwiec M. (red.): Wielka interna – Nefrologia, t 1. Medical Tribune Polska, Warszawa 2009 str. 403. 65 / 140 65. W czasie hemodializy, podczas antykoagulacji miejscowej za pomocą cytrynianów, konieczne jest bardzo staranne kontrolowanie kalcemii. Niewłaściwie kontrolowana kalcemia może doprowadzić do: a) hipo - i hiperkalcemii, b) hipernatremii, c) zasadowicy alkalicznej, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Rutkowski B. (red): Leczenie nerkozastępcze. Wydawnictwo CZELEJ, Lublin 2007, (s.137) 66 / 140 66. Przeciwwskazaniami ogólnymi do zastosowania metody ECMO jest/są: a) nieodwracalność procesu chorobowego leżącego u podstaw niewydolności oddechowej i/lub krążeniowej, b) przeciwwskazania do przedłużonej heparynizacji, c) brak zgody pacjenta lub jego opiekunów prawnych, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Skalski J, Religa Z. (red) Kardiochirurgia Dziecięca. Wyd. Nauk. Śląsk. Katowice, 2003, (s 230) 67 / 140 67. Hemodializa w sposób sztuczny służy usunięciu toksyn mocznicowych z organizmu chorych z niewydolnością nerek. Wskaż twierdzenie prawdziwe: a) skuteczność dializy zależy od wielkości przepływu krwi, b) skuteczność ultrafiltracji zależy od wielkości ciśnień, c) skuteczność hemodializy jest ściśle powiązana z istniejącą otyłością dializowanego pacjenta d) prawidłowa odpowiedź A i B Literatura: Rutkowski B. (red): Dializoterapia w praktyce pielęgniarskiej. Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1998, (s. 14) 68 / 140 68. Przyczyną zaburzeń metabolicznych a dokładnie kwasicy metabolicznej mogącej doprowadzić do groźnych stanów zagrożenia życia, u pacjentów z przewlekłymi chorobami nerek, jest: a) stosowanie diety bogatej w produkty z dużą zawartością kwasów organicznych, b) choroba nerek, która doprowadza do tego, że nerkowe mechanizmy wyrównujące kwasicę są zdecydowanie upośledzone, c) stosowanie diety ubogiej w produkty z małą zawartością białka, d) prawidłowe odpowiedzi A i B Literatura: Rutkowski B. (red): Dializoterapia w praktyce pielęgniarskiej. Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1998, (s. 49) 69 / 140 69. Podczas wspomagania ECMO do monitorowania podstawowego NIE należy: a) oznaczanie APTT lub ACT, b) RTG klatki piersiowej nie rzadziej niż co 3 dni, c) echokardiografia przezprzełykowa, d) stężenie mleczanu, Literatura: Lango R., Szkulmowski Z., Maciejewski, D., Kusza K.: Zaktualizowany protokół postępowania u chorych wymagających zastosowania pozaustrojowej oksygenacji krwi (ECMO) w leczeniu ostrej niewydolności oddechowej dorosłych. Zalecenia i wytyczne Zespołu ds. Terapii ECMO Żylno-Żylnym, powołanego przez konsultanta krajowego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii w lutym 2016. Anestezjologia Intensywna Terapia 2017;49(2):100. 70 / 140 70. Płyn substytucyjny bezwapniowy w zabiegach hemofiltracji stosuje się gdy w prewencji wykrzepiania krwi w układzie dializacyjnym wykorzystuje się: a) antykoagulację cytrynianową, b) heparynę niefrakcjonowaną, c) heparynę drobnocząsteczkową, d) aspiryny w dużych dawkach Literatura: Myśliwiec M. (red.): Wielka interna – Nefrologia, t 1. Medical Tribune Polska, Warszawa 2009 str. 421. 71 / 140 71. Stabilność hemodynamiczną ustroju pacjenta w intensywnej terapii, podczas terapii nerkozastępczej uzyskuje się dzięki: a) eliminacji nadmiaru wody z ustroju, przy utrzymywaniu optymalnych ciśnień napełnienia jam serca, tak aby ich nadmierne obniżenie nie spowodowało zmniejszenia jego rzutu, b) usuwaniu z ustroju wody w sposób łagodny i ciągły, zapewniając optymalne wypełnienie łożyska naczyniowego, c) zapewnieniu mniejszych wahań stężeń toksyn mocznicowych w e krwi (ciśnienie osmotyczne osocza, przesunięcie wody między przedziałem wewnątrz- i pozanaczyniowym), wyrównanie gospodarki kwasowo – zasadowej i elektrolitowej, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe . 72 / 140 72. Do objawów stłuczenia płuc NIE należy: a) niedodma, b) zwiększenie przecieku płucnego, c) zmniejszenie przecieku płucnego, d) narastająca hipoksemia Literatura: L. Wołowicka, D. Dyk, Anestezjologia i intensywna opieka, s. 231 73 / 140 73. Hipotensja, oliguria, ochłodzenie obwodowych części ciała, zaburzenia świadomości, kwasica mleczanowa. Na tej podstawie możemy przypuszczać, że chory jest we wstrząsie: a) kardiogennym, b) septycznym, c) anafilaktycznym, d) nadal nie można tego określić Literatura: Wołowicka L., Dyk D. (red.): Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014. 74 / 140 74. Cewnik założony do tętnicy płucnej umożliwia: a) pobranie gazometrii krwi tętniczej, b) pomiar ciśnienia zaklinowania tętnicy płucnej, c) podawanie leków bezpośrednio do jamy serca, d) stymulacje niskim napięciem prądu Literatura: W. E. Hurford, Intensywna terapia, s. 29 75 / 140 75. Usunięcie drenu z klatki piersiowej nie jest możliwe gdy: a) drenuje się mniej niż 150ml, b) w RTG płuco jest rozprężone, c) występuje przeciek powietrza, d) nie występuje przeciek powietrza Literatura: W.E. Huruford Intensywna terapia s. 631 76 / 140 76. U pacjenta wentylowanego mechanicznie obturację w drogach oddechowych powoduje: a) źle dobrany rozmiar rurki intubacyjnej, b) niedrożność rurki intubacyjnej, c) zmiana pozycji rurki intubacyjnej, d) zbyt głębokie położenie rurki Literatura: W. E. Hurford, Intensywna terapia, s. 93 77 / 140 77. Niekorzystne działanie Amiodaronu podawanego w krótkiej infuzji to: a) tachykardia, b) hipertensja, c) hipotensja, d) ostra niewydolność nerek Literatura: Marino PL.: Intensywna terapii. Wyd. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009 str. 298-99. 78 / 140 78. Wiotka klatka piersiowa jako następstwo uszkodzenia struktury kostnej powoduje oddech: a) ataktyczny, b) paradoksalny, c) apneustyczny, d) Cheyne'a-Stokesa Literatura: Wołowicka L., Dyk D., Anestezjologia i intensywna opieka, s .231 79 / 140 79. Wolutrauma jako skutek niepożądany wentylacji mechanicznej to: a) wynik stosowania wysokich ciśnień w drogach oddechowych, b) uszkodzenie związane z nierównym otwieraniem i zamykaniem się obszarów płuc, c) wynik stosowania dużych objętości oddechowych, d) wynik działania miejscowych mediatorów zapalnych Literatura: L. Wołowicka, D. Dyk, Anestezjologia i intensywna opieka s. 200 80 / 140 80. Wentylacja minutowa jest to: a) ilość powietrza, jaka zostaje uruchomiona podczas normalnego oddechu, b) ilość powietrza, jaka pozostaje w płucach po maksymalnym wydechu, c) ilość powietrza, która wdychana jest do płuc w ciągu minuty, d) objętość gazu, jaka może zostać wprowadzona do płuc maksymalnym wdechem po zakończeniu normalnego wdechu Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 1, str. 711 81 / 140 81. We wszystkich rodzajach wstrząsu występuje: a) upośledzenie utlenowania komórek, b) zmniejszenie rzutu serca, c) niskie ośrodkowe ciśnienie żylne, d) zwiększenie krążącej objętości płynów Literatura: Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B. (red.): Standardy anestezjologicznej opieki pielęgniarskiej; Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014; Wołowicka L., Dyk D. (red.): Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014 82 / 140 82. Wykonanie próby kalorycznej, będącej jednym z obowiązkowych badań odruchów pniowych u potencjalnych dawców narządów, polega na: a) podaniu do przewodu nosowego 20 ml ciepłej wody i obserwacji reakcji gałek ocznych, b) podaniu do przewodu słuchowego zewnętrznego 20 ml lodowatej wody i obserwacji reakcji gałek ocznych, c) podaniu do przewodu słuchowego zewnętrznego 20 ml lodowatej wody i obserwacji odruchu wyprostnego kończyn dolnych, d) podaniu do przewodu słuchowego zewnętrznego 20 ml lodowatej wody i obserwacji odruchu kaszlowego Literatura: Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 17 lipca 2007r. 83 / 140 83. W celu poprawienia stanu zdrowia pacjenta oczekującego na przeszczep wątroby, zabiegiem z wyboru będzie: a) hemodiafiltracja, b) dializa albuminowa, c) dializa otrzewnowa, d) plazmafereza Literatura: L. Wołowicka, D. Dyk, Anestezjologia i intensywna opieka, s. 252, Warszawa 2007 84 / 140 84. U chorych z ostrym bólem w klatce piersiowej typu wieńcowego z uniesieniem odcinka ST lub nowym blokiem lewej odnogi pęczka Hissa w EKG preferowanym postępowaniem jest: a) leczenie trombolityczne, b) PCI, jeśli możliwe w ciągu 90 min., c) jak najszybsze podanie inhibitora GP IIb/IIIa, d) pełna heparynizacja chorego Literatura: Kokot F.: Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 str. 46 85 / 140 85. Wentylacja płuc typu IMV (ang. Intermittent mandatory ventilation) jest to wentylacja: a) przerywana, wymuszona, b) wspomagana ciśnieniem, c) ciśnieniami dodatnio - ujemnymi, d) przerywanymi ciśnieniami dodatnimi Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T I, str. 494 86 / 140 86. Śródoperacyjny ucisk na zatokę tętnicy szyjnej może powodować: a) tachykardię, b) reakcję z nerwu błędnego (bradykardia i hipotonia), c) wzrost ciśnienia tętniczego krwi, d) reakcję idiosynkratyczną Literatura: L. Wołowicka, D. Dyk, Anestezjologia i intensywna opieka, s. 439 87 / 140 87. Na częstość pracy serca NIE mają wpływu: a) blokery kanału wapniowego np. Diltiazem, b) antagoniści receptora Beta np. Metoprolol, c) preparaty naparstnicy np. Digoxin, d) nitraty np. Nitrogliceryna Literatura: Marino PL.: Intensywna terapii. Wyd. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009 str. 297-99. 88 / 140 88. Najważniejszymi buforami dla organizmu są: a) dwuwęglany, b) fosforany, c) hemoglobina, d) białka Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013 T, I, str. 273 89 / 140 89. Skalą oceniającą stopień głębokości sedacji NIE jest skala: a) Ramsey'a, b) Cambridge, c) Newcastle, d) VAS Literatura: L. Wołowicka, D. Dyk, Anestezjologia i Intensywna Opieka, s. 292, 342, PZWL 2014 90 / 140 90. Który związek jest antagonistą heparyny? a) nalokson, b) witamina K, c) siarczan protaminy, d) siarczan magnezu Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 2, str. 1303 91 / 140 91. Pacjenta, u którego nawet niewielki wysiłek fizyczny wywołuje duszność i ból dławicowy, zaliczysz według klasyfikacji NYHA do klasy: a) II, b) IV, c) III, d) I Literatura: R. Larsen, Anestezjologia tom I s. 333 92 / 140 92. Odruch oczno – sercowy może objawiać się: a) tachykardią, b) bradykardią zatokową aż do asystolii, c) blokiem przedsionkowo - komorowym, d) prawidłowa B i C Literatura: Larsen R., Kübler A. (red. wyd. pol.): Anestezjologia, wyd. 3. U&P, Wrocław 2013, T 2, str. 1247 93 / 140 93. W alkoholizmie lub zespole Wernickiego-Korsakowa lekiem z wyboru jest: a) Nalokson, b) Acetylocysteina, c) Tiamina, d) Lorazepam Literatura: L. Wołowicka, D. Dyk, Anestezjologia i intensywna opieka,s. 218 94 / 140 94. Prawidłowa wartość wskaźnika wstrząsowego Allgowera wynosi: a) 0,2 - 0,3, b) 0,5 - 0,7, c) 12 - 14, d) 18 - 25 Literatura: Kruszyński Z.: Anestezjologia i intensywna terapia położnicza. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013 str. 206. 95 / 140 95. P o podanie surfaktantu NIE wolno wykonywać toalety drzewa oskrzelowego przez: a) 6 h, b) 8 h, c) 10 h, d) 12 h Literatura: T. Szreter Intensywna terapia dzieci, strona 340, Wydanie I, Warszawa 2007 96 / 140 96. Podczas leczenia tlenem, każdorazowa zmiana FiO2 u noworodków wymaga kontroli: a) etCO2 po ok. 15 minutach, b) gazometrii krwi tętniczej po ok. 15 minutach, c) saturacji i temperatury ciała, d) temperatury ciała Literatura: Borkowski W., Opieka pielęgniarska nad noworodkiem, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Warszawa 2007, s.354 97 / 140 97. Do postępowania specyficznego dla intensywnej terapii dziecięcej należy terapia pacjentów, którzy ulegli zatruciu różnymi substancjami chemicznymi będących przyczyną ciężkich stanów zagrożenia życia. Jakie preparaty antagonistyczne mogą być zastosowane przy przyjęciu do Oddziału Intensywnej Terapii, pacjenta z zatruciem związkami fosforoorganicznymi a) Nalokson, b) Atropina i pralidoksim, c) Witamina K, d) Nalorfina Literatura: Szreter T.: Intensywna Terapia Dzieci. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2002, (strona: 211-212) 98 / 140 98. Zespół aspiracji smółki oraz nadciśnienie płucne dotyczą głównie: a) noworodków donoszonych, b) wcześniaków, c) wcześniaków ze skrajnie niską masą urodzeniową, d) niemowląt Literatura: T. Szreter Intensywna terapia dzieci, strona 90, Wydanie I, Warszawa 2002 99 / 140 99. Pierwszym objawem cukrzycy u dzieci bywa często: a) kwasica ketonowa, b) zaburzenia elektrolitowe, c) gorączka, d) zaburzenia świadomości Literatura: Szreter. T.: Anestezjologia i intensywna terapia u dzieci. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, s.68 100 / 140 100. Leczenie kwasicy oddechowej u noworodka polega na: a) poprawie wentylacji i krążenia, b) podaniu 8,4% NaHCO3, c) podaniu levonoru, d) zastosowaniu CPAP Literatura: Borkowski W., Opieka pielęgniarska nad noworodkiem, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Warszawa 2007, s.255 101 / 140 101. Najczęstszą przyczyną zatrzymania krążenia u dzieci są: a) wahania glikemii, b) zaburzenia oddychania, c) zaburzenia elektrolitowe, d) zaburzenia rytmu serca Literatura: Szreter T.: Anestezjologia i intensywna terapia u dzieci. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, s.53 102 / 140 102. Pilnym wskazaniem do tracheotomii u dziecka NIE jest: a) oparzenie górnych dróg oddechowych, b) masywny uraz języka, c) uraz twarzoczaszki, d) uraz klatki piersiowej Literatura: T. Szreter Intensywna terapia dzieci, strona 345, Wydanie I, Warszawa 2002 103 / 140 103. Dzieci z sepsą i wstrząsem septycznym wymagają natychmiastowej resuscytacji płynowej o objętości w ciągu pierwszych 10 minut: a) 10 ml/kg, b) 15 ml/kg, c) 20 ml/kg, d) 30 ml/kg Literatura: Szreter. T.: Anestezjologia i intensywna terapia u dzieci. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, s.67 104 / 140 104. Farmakoterapia przeciwbólowa (analgezja z wyprzedzeniem) przed zabiegiem operacyjnym połączonym z niewielkim urazem tkanek u dzieci powyżej 15 roku życia, obejmuje: a) stosowanie kremu EMLA, b) dawkę wysycającą paracetamolem lub metamizolem doustną, dożylną, c) nie ma potrzeby stosowania kremu EMLA, gdyż dziecko ma powyżej 15 roku życia, d) prawidłowa odpowiedź A i B Literatura: H. Misiołek i wsp., Postępowanie w bólu pooperacyjnym — wytyczne 2014, [w:] Anestezjologia i Intensywna Terapia 2014; 4; 255; 105 / 140 105. W celu indukowania efektu „analgezji z wyprzedzeniem” polecane jest: a) stosowanie różnych grup leków i metod tj.: technik znieczulenia przewodowego, gabapentynoidy, b) podawanie opioidów, niesteroidowych leków przeciwzapalnych, paracetamol, metamizol, antagonistów receptora NMDA (ketamina, dekstrometorfan), c) stosowanie trójcyklicznych lekówprzeciwdepresyjnych (doksepiny), d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: H.Misiołek i wsp. Zalecenia postępowania w bólu pooperacyjnym - 2014; Anestezjologia i Intensywna Terapia 2014; 4; 237 106 / 140 106. Drabina analgetyczna w leczeniu bólu przewlekłego obejmuje: a) proste analgetyki, b) słabe opioidy, c) silne opioidy, d) wszystkie wymienione Literatura: de Walden-Gałuszko K.: Pielęgniarstwo w opiece paliatywnej i hospicyjnej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 107 / 140 107. Podczas stosowania dokanałowo Morfiny Spinal w bezpośrednim okresie pooperacyjnym występują następujące objawy: senność, uporczywy świąd skóry, nudności, wymioty, retencja moczu, co oznacza: a) typowy stan w bezpośrednim okresie pooperacyjnym wynikający z głodzenia pacjenta przed zabiegiem operacyjnym, b) działanie niepożądane zastosowanych dokanałowo opioidów, o których należy powiadomić anestezjologa i zaprzestać podawania opioidów do przestrzeni zewnątrzoponowej, c) że należy podać tlen do oddychania i uspokoić pacjenta, d) ż e należy pozostawić pacjenta w spokoju, ponieważ po zabiegu takie objawy są możliwe Literatura: Wordliczek J., Dobrogowski J.: Leczenie bólu. str. 47 Warszawa Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2007. 108 / 140 108. Znieczulenie zewnątrzoponowe wiąże się z możliwością wystąpienia powikłań wczesnych, do których zalicza się: a) rozległe znieczulenie zewnątrzoponowe, b) nakłucie rdzenia kręgowego, c) natychmiastowe upośledzenie funkcji układu pokarmowego, d) prawidłowe są odpowiedzi (A) i (B) Literatura: Larsen Anestezjologia, wydanie II pod red. A. Kübler str. 592, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner 2005. 109 / 140 109. Analgezja multimodalna, zgodnie z założeniami, powinna oddziaływać na wielu poziomach powstawania i przetwarzania bodźca bólowego (działanie obwodowe, rdzeń kręgowy, ośrodki nardzeniowe), przez to jest bardziej skuteczna niż metoda bazująca na oddziaływaniu na jednym z wymienionych poziomów a) działanie obwodowe, b) działanie na rdzeń kręgowy, c) ośrodki nardzeniowe, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: H. Misiołek i wsp., Postępowanie w bólu pooperacyjnym — wytyczne 2014, [w:] Anestezjologia i Intensywna Terapia 2014; 4; 236; 110 / 140 110. Ciągłe znieczulenie zewnątrzoponowe jest metodą wykorzystywaną do znieczulenia pacjentów: a) w e wszystkich znieczuleniach do zabiegów ortopedycznych wykonywanych na kończynach dolnych, b) w długotrwałych operacjach, także w leczeniu bólu pooperacyjnego i w znieczuleniach położniczych, c) tylko w leczeniu bólu pooperacyjnego po wybranych zabiegach operacyjnych, d) tylko w wybranych zabiegach operacyjnych w położnictwie i ginekologii Literatura: Larsen Anestezjologia, wydanie II pod red. A. Kübler str.586, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner 2005. 111 / 140 111. U chorego po operacji przepukliny pępkowej przebywającego na sali pooperacyjnej, u którego ciśnienie tętnicze krwi wynosiło 100/60 mmHg zastosowano analgezję miejscową (ostrzyknięto linię cięcia lidokainą) oraz podano metamizol w bolusie. Przyczyną spadku ciśnienia w tej sytuacji mogło być: a) krwawienie wewnętrzne, b) efekt ubocznego działania lidokainy, c) niepożądane działanie metamizolu, d) prawidłowa odpowiedź A i B Literatura: H. Misiołek i wsp., Postępowanie w bólu pooperacyjnym — wytyczne 2014, [w:] Anestezjologia i Intensywna Terapia 2014; 4; 238 112 / 140 112. U chorego dorosłego z bólem pooperacyjnym o nasileniu według skali VAS 0-3 zaleca się podaż: a) dwóch leków z I (pierwszego) stopnia drabiny analgetycznej, b) jednego leku z I (pierwszego) stopnia drabiny analgetycznej, c) jednego leku z I (pierwszego) stopnia drabiny analgetycznej skojarzonego ze słabym opioidami, d) silnych opioidów Literatura: H.Misiołek i wsp., Postępowanie w bólu pooperacyjnym — wytyczne 2014, [w:] Anestezjologia i Intensywna Terapia 2014; 4; 248; 113 / 140 113. Opioidowe leki przeciwbólowe to: a) fentanyl, sufentanyl, paracetamol, b) morfina, oksykodon, fentanyl, c) metamizol, morfina, paracetamol, d) petydyna, ketanest, tramadol Literatura: H. Misiołek i wsp., Postępowanie w bólu pooperacyjnym — wytyczne 2014, [w:] Anestezjologia i Intensywna Terapia 2014; 4: 240. 114 / 140 114. W leczeniu bradykardii niezwiązanej z podaniem inhibitorów acetylocholinesterazy, u pacjenta z przeszczepionym sercem NIE należy stosować: a) atropiny, b) izoprenaliny, c) katecholamin, d) elektrostymulacji Literatura: Wytyczne resuscytacji 2015. Polska Rada Resuscytacji, Kraków 2015, str. 171 115 / 140 115. W przypadku podejrzenia przedawkowania i zatrucia benzodiazepinami należy zastosować: a) nalokson, b) propofol, c) flumazenil, d) atropinę Literatura: Literatura: Plantz S.H., Wipfler E.J.: NMS Medycyna Ratunkowa. Wyd. Urban & Partner, Wrocław 2008 str.164, str. 723; Andres J.: Specjalistyczne zabiegi resuscytacyjne podręcznik dla kursu. Specjalistyczne zabiegi resuscytacyjne u osób dorosłych. Polska Rada Resuscytacji, Kraków 2010 str. 130 116 / 140 116. Kardiowersja polega na przepływie prądu stałego przez klatkę piersiową chorego w odstępie 40 ms po załamku R w zapisie EKG, c o powoduje rozładowanie elektryczne serca i umożliwia powrót rytmu zatokowego. Do powikłań kardiowersji należy: a) uszkodzenie mięśnia sercowego, a nawet martwica, szczególnie po wielu szybko powtarzanych wyładowaniach energii, b) zaburzenia krążenia mózgowego i zatory tętnicze, c) sporadyczny rytm konwertowany, który zmienia się w bardziej niebezpieczny jak: częstoskurcz komorowy, migotanie komór lub asystolia, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Wojciech Gaszyński: Intensywna terapia i wybrane zagadnienia medycyny ratunkowej. Repetytorium, str. 52, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2010. 117 / 140 117. Do czynników określających impedancję klatki piersiowej zalicza się: a) wybraną energię wyładowania, b) odległość między elektrodami (wielkość klatki piersiowej), c) siłę ucisku elektrod na klatce piersiowej, d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Literatura: Wojciech Gaszyński: Intensywna terapia i wybrane zagadnienia medycyny ratunkowej. Repetytorium, str. 22, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2010. 118 / 140 118. Resuscytację krążeniowo-oddechową u topielca należy rozpocząć od: a) 30 uciśnięć klatki piersiowej b) 5 oddechów ratowniczych, c) Defibrylacji elektrycznej, d) Ogrzania ciała topielca do temperatury 36˚C Literatura: Wytyczne PRE z 2015, str. 226. 119 / 140 119. Zabiegi resuscytacyjne u noworodka należy rozpocząć, jeżeli w czasie oceny stwierdzono: a) częstość pracy serca jest niższą niż 100/min, brak prawidłowego i regularnego oddechu, b) prawidłowe napięcie mięśniowe, głośny płacz, c) częstość pracy serca jest powyżej100/min, regularny oddech 35/min, d) ciśnienie >60 mmHg Literatura: Wytyczne resuscytacji 2015. Polska Rada Resuscytacji, Kraków 2015 120 / 140 120. Zmiany w zapisie EKG w postaci uniesienia lub obniżenia odcinka S T i załamka T charakterystyczne dla niedokrwienia ściany dolnej mięśnia serca obserwujemy w następujących odprowadzeniach: a) I; aVL; V2– V5, b) II; III; aVF c) III; aVL, d) II; III; V5– V6 Literatura: Plantz S.H., Wipfler E.J.: NMS Medycyna Ratunkowa. Wyd. Urban & Partner, Wrocław 2008 str. 62, 65 121 / 140 121. Uczestniczenie pielęgniarki, położnej w zabiegach i eksperymentach biomedycznych: a) jest obligatoryjne, bowiem wynika ono z faktu posiadania prawa wykonywania zawodu, b) jest obowiązkowe i nie ma prawa odmowy w przypadku zatrudnienia w resortowych podmiotach leczniczych, c) nie jest obligatoryjne i z powodów finansowych pielęgniarka może odmówić udziału w nich, d) zależy od uznawanych przez nią norm etycznych, bowiem ma prawo odmówić udziału w nich, jeśli są sprzeczne z jej wartościami Literatura: Kodeks etyki zawodowej pielęgniarki i położnej Rzeczypospolitej Polskiej (Uchwała nr 9 IV Krajowy Zjazd Pielęgniarek i Położnych 9.12.2003 r.). 122 / 140 122. Pacjent pozywa pielęgniarkę/położną i domaga się odszkodowania za szkodę wyrządzoną w wyniku błędu medycznego. Ewentualna odpowiedzialność pielęgniarki/położnej będzie miała charakter odpowiedzialności: a) karnej, b) zawodowej, c) pracowniczej, d) cywilnej Literatura: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. 2019 r., poz. 1145 z późń. .zm.). 123 / 140 123. W przypadku odmowy wyrażenia zgody przez pacjenta na udzielenie świadczenia przez pielęgniarkę/położną: a) nie jest potrzebna zgoda pacjenta na udzielanie świadczeń przez pielęgniarki/położne, b) zgoda jest wymagana tylko w przypadku osób pełnoletnich, c) należy poinformować pacjenta o skutkach jego decyzji i nie podejmować prób przekonania go, ponieważ zdanie pacjenta jest ostateczne, d) należy poinformować pacjenta o skutkach jego decyzji oraz podjąć próbę przekonania go, by zmienił zdanie Literatura: Kodeks etyki zawodowej pielęgniarki i położnej Rzeczypospolitej Polskiej (Uchwała nr 9 IV Krajowy Zjazd Pielęgniarek i Położnych 9.12.2003 r.). 124 / 140 124. Pielęgniarka, położna uzyskująca tytuł specjalisty w danej dziedzinie ma obowiązek: a) w ciągu 14 dni od dnia przeprowadzenia postępowania egzaminacyjnego zawiadomić właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych o ukończeniu szkolenia specjalizacyjnego, b) nie później niż w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany zawiadomić właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych o ukończeniu szkolenia specjalizacyjnego, c) nie później niż w terminie 7 dni od dnia przeprowadzenia postępowania egzaminacyjnego zawiadomić pracodawcę, który powiadamia właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych o ukończeniu szkolenia specjalizacyjnego, d) jeśli korzystała z miejsca szkoleniowego dotowanego przez Ministerstwo Zdrowia, w ciągu 7 dni od dnia powstania zmiany zawiadomić właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych Literatura: Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (t.j. Dz. U. 2020 poz. 562 z późn. zm.). 125 / 140 125. Pielęgniarka/położna może prowadzić badania naukowe i: a) nie powinna ich upowszechniać poza periodykami pielęgniarskimi, b) może je udostępnić pod warunkiem uzyskania zgody przełożonego, c) może je udostępnić po uzyskaniu zgody od samorządu zawodowego, d) powinna je upowszechniać bez znamion sensacji Literatura: Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (t.j. Dz. U. 2018 poz. 123 z późn. zm.). Część szczegółowa II. Pielęgniarka/położna a praktyka zawodowa i nauka 15. Pielęgniarka/położna powinna upowszechniać osiągnięcia naukowo -badawcze związane z wykonywaniem zawodu poprzez wystąpienia i publikacje. Publikacje te powinny być rzetelne i pozbawione znamion sensacji. Literatura: Kodeks etyki zawodowej pielęgniarki i położnej Rzeczypospolitej Polskiej (Uchwała nr 9 IV Krajowy Zjazd Pielęgniarek i Położnych 9.12.2003 r.). 126 / 140 126. Prawo dostępu do dokumentacji medycznej posiada: a) pacjent i jego rodzina, b) pacjent, jego przedstawiciel ustawowy, bądź osoba przez niego upoważniona, c) pacjent i jego najbliższa rodzina (małżonek, rodzice i dzieci), d) tylko osoba upoważniona przez pacjenta Literatura: Ustawa o prawach pacjenta art.26. 127 / 140 127. Komunikacja interpersonalna to: a) wymiana informacji rozumiana jako uzgodnienie znaczeń, sposobów rozumienia poszczególnych zjawisk, rozumienia siebie i ludzi, b) polega wyłącznie na rozumieniu tego, co komunikuje nam druga osoba i adekwatna odpowiedź, c) polega na przekazywaniu istotnych wiadomości dla drugiego człowieka w odniesieniu do jego wcześniejszych komunikatów, d) polega na stałym zapewnianiu drugiego człowieka o swojej obecności i chęci wejścia w komunikację Literatura: Kwiatkowska A., Krajewska-Kułak E., Panka W. (red.): Komunikowanie interpersonalne w pielęgniarstwie. Wyd. Czelej, Lublin 2003 s. 29 128 / 140 128. W perspektywie Analizy Transakcyjnej wszystkie czynności (komunikaty) należące do funkcji instrumentalnej pielęgniarka powinna wykonywać w stanie: a) rodzica - krytycznego, b) rodzica - opiekuńczego, c) dziecka - naturalnego, d) dorosłego Literatura: Kwiatkowska E., Krajewska-Kułak E., Panek W. (red.) Komunikowanie interpersonalne w pielęgniarstwie. Czelej, Lublin 2003 s. 63 129 / 140 129. Asertywność: a) zajmuje się relacjami dystansu i przestrzeni pomiędzy osobami, b) zajmuje się gestami i pozycją ciała oraz ruchami oczu w czasie komunikacji, c) pozwala na ustalenie celów do których powinniśmy dążyć, d) to zachowanie pozwalające przekazać nasze pragnienia, wartości i uczucia bez naruszania praw innych Literatura: Wilczek-Rużyczka E.: Komunikowanie się z chorym psychicznie. Wyd. Czelej, Lublin 2007 str. 22 130 / 140 130. Etiologia przewlekłych chorób niezakaźnych ma zazwyczaj charakter złożony i wieloczynnikowy. Z punktu widzenia profilaktyki chorób przewlekłych kluczowe okazują się tak zwane czynniki poddające się modyfikacji związane ze stylem życia. Do najważniejszych modyfikowalnych czynników ryzyka chorób przewlekłych w Polsce, spośród niżej wymienionych, należą: a) płeć i wiek, palenie tytoniu oraz nadwaga i otyłość, b) płeć, nadwaga i otyłość, brak badań profilaktycznych oraz palenie tytoniu, c) palenie tytoniu, niska aktywność fizyczna oraz nadmierne spożycie alkoholu, d) wiek, nadmierne spożycie alkoholu, nadwaga i otyłość oraz unikanie szczepień Literatura: Raport WHO: Społeczne nierówności w zdrowiu w Polsce. 2013. str. 58. 131 / 140 131. Zakażenie szpitalne, to zakażenie, które wystąpiło w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, w przypadku gdy choroba: a) pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania, albo wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania, b) nie pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania, albo wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania, c) nie pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania, albo wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania, d) pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania, albo wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania Literatura: Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2013 roku poz. 947). 132 / 140 132. Do negatywnych mierników zdrowia zaliczamy: a) zachorowalność, śmiertelność, przyrost naturalny, b) chorobowość, płodność kobiet, oczekiwaną długość życia, c) zachorowalność, chorobowość, umieralność, d) zapadalność, śmiertelność, wskaźnik rozwoju ludzkości Literatura: J. Bzdęga, A. Gębska-Kuczerowska (red.) Epidemiologia w zdrowiu publicznym, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2010, s. 32 133 / 140 133. Dostosowanie rytmów biologicznych człowieka do rozkładu jego czasu pracy, tak aby jak najmniej zaburzać fizjologię, to: a) psychologia pracy, b) chronopsychologia, c) chronoergonomia, d) żadna z powyższych odpowiedzi Literatura: Ksykiewicz-Dorota A. (red.): Zarządzanie w pielęgniarstwie. Wyd. Czelej, Lublin 2014 str. 447 134 / 140 134. Do technik obserwacji bezpośrednich zmierzających do ustalenia pracochłonności danego zadania, zalicza się: a) fotografię dnia, chronometraż, obserwację przełożonych, b) chronometraż, obserwację migawkową, technikę szacunkową, c) fotografię dnia, chronometraż, obserwację migawkową, d) fotografię zespołu, chronometraż, obserwację migawkową Literatura: A. Ksykiewicz-Dorota A. (red.): Zarządzanie w pielęgniarstwie. Wyd. Czelej, Lublin 2014 s. 402-403. 135 / 140 135. Audyt przeprowadzany przez niezależne organizacje zewnętrzne, które prowadzą certyfikację lub rejestrację za zgodność z wymogami ISO, to audyt: a) strony drugiej, b) wewnętrzny, c) strony pierwszej, d) strony trzeciej Literatura: Dobska M., Dobski P.: Zarządzanie jakością w podmiotach leczniczych. Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2012, str. 157 136 / 140 136. Dokument, w którym znajduje się opis wzajemnego oddziaływania między procesami systemu zarządzania jakością, nazywa się: a) specyfikacją, b) planem jakości, c) księgą jakości, d) procedurą Literatura: Dobska M., Dobski P.: Zarządzanie jakością w podmiotach leczniczych. Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2012, str. 144 137 / 140 137. Kierowanie przez delegowanie uprawnień przynosi konkretne korzyści, do których zaliczamy: a) oszczędzanie czasu kierownika, b) oszczędzanie czasu pracownika oraz jego lepszą motywację, c) rozwój przedsiębiorczości na etapie podstawowym, d) efektywniejszą satysfakcję pracownika i przełożonego Literatura: pod red. Ksykiewicz-Dorota A. Zarządzanie w pielęgniarstwie PZWL 2015 138 / 140 138. Według Evidence-Based Medicine decyzji klinicznych NIE powinno podejmować się na podstawie: a) systemu wartości i preferencji pielęgniarki, b) uciążliwości procedury medycznej, c) kosztów procedury medycznej, d) tylko danych naukowych Literatura: Henrik R. Wulff. Racjonalna diagnoza i leczenie. Wprowadzenie do medycyny wiarygodnej czy Evidence-Based Medicine. Wydawnictwo AKTIS. Łódź, 2005, str. 26 139 / 140 139. Zmienna, która pojawia się w przebiegu badania jako skutek oraz nie podlega manipulacji lecz obserwacji i pomiarom jest to: a) zmienna zależna, b) zmienna niezależna, c) niezmienna zależna, d) zmienna zewnętrzna Literatura: Ciliska D.: Evidence Based Nursing. 2006; 9; 38–40, tłum. Sołtysiak A. 140 / 140 140. Opieka pielęgniarska oparta na faktach - EBNP (Evidence- Based Nursing Practice), to konsekwentne wdrażanie do codziennej praktyki zawodowej wiarygodnych wyników badań naukowych, w której pacjent jest: a) biernym uczestnikiem procesu, którego informuje się o podejmowanych działaniach oraz informuje się osoby bliskie, b) biernym uczestnikiem procesu, który otrzymuje opiekę adekwatną do danej sytuacji i oczekiwań rodziny, c) aktywnym uczestnikiem procesu z włączeniem go w proces decydowania, z poznaniem jego preferencji, d) aktywnym uczestnikiem procesu, pod warunkiem wyrażeniem zgody przez osoby bliskie Literatura: Kędra E.: Praktyka pielęgniarska oparta na faktach – wymóg czy konieczność? „Problemy Pielęgniarstwa”, 2011,19 (3), s. 393. (...) bardzo ważnym elementem EBP jest aktywne włączenie chorego w proces decydowania (...). Literatura: Gotlib J., Belowska J., Panczyk M., Dykowska G., Wójcik G.: Evidence based Medicine i evidence based nursing practise – przegląd polskiego piśmiennictwa naukowego. „Problemy Pielęgniarstwa”, 2014, 22(2),s. 225 Your score is The average score is 62% 0% Uruchom ponownie Tags: anestezjologia, intensywna terapia, specjalizacje pielęgniarskie, wiosna 2021 Read more articles Previous PostPIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE I INTENSYWNEJ OPIEKI – JESIEŃ 2021 Następny wpisPIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE I INTENSYWNEJ OPIEKI – JESIEŃ 2020 Może ci się spodobać również PIELĘGNIARSTWO CHIRURGICZNE – WIOSNA 2022 2023-03-28 PIELĘGNIARSTWO OPERACYJNE – WIOSNA 2021 2023-03-07 PIELĘGNIARSTWO CHIRURGICZNE – JESIEŃ 2020 2023-03-28