Udar mózgu według najnowszej definicji opracowanej przez AHA/ASA w 2013 roku z aktualizacją w 2015 udar jest nagłym ogniskowym lub uogólnionym zaburzeniem czynności mózgu, spowodowanym jedynie przez przyczyny naczyniowe w obrębie mózgowego przepływu krwi i trwającymi powyżej 24 godzin. Dodatkowo udar możemy rozpoznać przy:
- Neurologicznych objawach ogniskowych trwających poniżej 24h ale z udokumentowanym dzięki badaniom neuroobrazowym ognisku niedokrwiennym
- Objawach, które ustąpiły dzięki leczeniu trombolitycznemu lub śmierci pacjenta w pierwszej dobie licząc od pierwszych objawów.
W przypadku ustąpienia objawów ogniskowych do 24 godzin oraz braku ogniska niedokrwiennego w badaniach obrazowych mamy do czynienia z przemijającym napadem niedokrwiennym mózgu (TIA). Najczęściej występującą formą udaru jest udar niedokrwienny (ok. 80%), którego najczęstszą przyczyną są zatory pochodzenia sercowego a w mniejszym stopniu zmiany miażdżycowe. Pozostałe przypadki stanowią udary krwotoczne na które składa się głównie krwotok śródmózgowy (ok. 15%) oraz krwawienie podpajęczynówkowe (ok. 5%).
Przykładowe problemy pielęgnacyjne w pacjenta z udarem mózgu wraz z celem i interwencjami.
I Problem pielęgnacyjny:
Zagrożenie życia związane z wczesnymi powikłaniami po przebytym udarze objawiające się wzrostem ciśnienia wewnątrzczaszkowego mogącym prowadzić do obrzęku mózgu
Cel: Zapobieganie wczesnym powikłaniom, niedopuszczenie do powstania obrzęku mózgu
Działania pielęgniarskie:
-
Monitorowanie podstawowych parametrów życiowych (częstość i charakter oddechów, CTK, tętno, saturacja) oraz stanu świadomości chorego
-
Obserwacja pod kątem wystąpienia objawów wskazujących na podwyższone ciśnienie wewnątrzczaszkowe (nudności, wymioty, ból głowy, zaburzenia świadomości)
-
Założenie karty bilansu płynów oraz zmniejszenie podaży płynów
-
Uniesienie głowy chorego do poziomu 30 stopni w celu ułatwienia odpływu krwi żylnej
-
Podaż leków osmotycznych oraz diuretycznych zgodnie z indywidualną kartą zleceń lekarskich
Bibliografia:
Janiszewska E. Udar mózgu. Biuletyn OIPiP w Łodzi. NR. 10/16.
Jaracz K. Kozubski W. Pielęgniarstwo neurologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2015.
