Zespół ratownictwa medycznego (ZRM) jest jedną z jednostek Państwowego Ratownictwo Medycznego (PRM) na którą składa się:
- zespół wyjazdowy podstawowy (P) – minimum 2 uprawnione osoby; pielęgniarka systemu i/lub ratownik medyczny
- zespół wyjazdowy specjalistyczny (S) – minimum 3 uprawnione osoby; lekarz systemu, pielęgniarka systemu i/lub ratownik medyczny
- zespół lotniczy Lotniczego Pogotowia Ratunkowego (LPR) – minimum 3 uprawnione osoby; pilot zawodowy, lekarz sytemu, pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny
W skład systemu wchodzą również szpitalne oddziały ratunkowe (SOR). Dodatkowo współpracują z nim centra urazowe oraz oddziały szpitalne wyspecjalizowane w leczeniu nagłych stanach zagrożenia życia (np. udar czy zawał) oraz inne służby t.j. straż pożarna, policja, TOPR, GOPR oraz WOPR.
Pielęgniarka ratunkowa w systemie Państwowego Ratownictwa Medycznego
Pielęgniarka systemu jest zobowiązana:
- Posiadać jedną ze specjalizacji; pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, kardiologii, chirurgii i pediatrii.
lub
- Mieć ukończony kurs kwalifikacyjny pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, kardiologii, chirurgii i pediatrii oraz przepracować minimum 3 lata na oddziałach związanych z tymi specjalnościami, izbach przyjęć czy pogotowiu ratunkowym.
Czym zajmuje się pielęgniarka ratunkowa?
Zakres obowiązków pielęgniarki ratunkowej jest ściśle uregulowany w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym i obejmuje:
- Ocenienie stanu zdrowia pacjenta w celu segregacji medycznej, ustalenia postępowania i decyzji o podjęciu lub odstąpieniu od medycznych czynności ratunkowych.
- Ułożenie pacjenta we właściwej pozycji uzależnionej od stanu pacjenta lub odniesionych obrażeń.
- Podjęcie i prowadzenie BLS I ALS u dorosłych i dzieci.
- Bezprzyrządowe i przyrządowe przywracanie i zabezpieczanie drożności dróg oddechowych.
- Odsysanie dróg oddechowych
- Podjęcie tlenoterapii biernej, wspomagania oddechu lub wentylacji mechanicznej z użyciem respiratora
- Intubacja dotchawicza w laryngoskopii bezpośredniej w nagłym zatrzymaniu krążenia przez usta lub przez nos, bez użycia środków zwiotczających oraz prowadzenie wentylacji zastępczej.
- Wykonanie i ocena EKG.
- Defibrylacja na podstawie EKG.
- Wykonanie przezskórnej elektrostymulacji serca w bradyarytmiach oraz kardiowersji w tachyarytmiach, w przypadku pacjentów niestabilnych hemodynamicznie.
- Monitorowanie czynności układu oddechowego i układu krążenia nieinwazyjnymi metodami.
- Kaniulacja żył obwodowych kończyn górnych i dolnych oraz żyły szyjnej zewnętrznej.
- Wykonanie dojścia doszpikowego przy użyciu gotowego zestawu.
- Podawanie leków drogą dożylną, domięśniową, podskórną, dotchawiczą, doustną, doodbytniczą i wziewną oraz doszpikową, przy użyciu gotowego zestawu.
- Odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej.
- Oznaczanie poziomu parametrów krytycznych z użyciem dostępnego sprzętu
- Opatrywanie ran, tamowanie krwotoków, unieruchamianie złamań, zwichnięć i skręceń, unieruchamianie kręgosłupa ze szczególnym uwzględnieniem odcinka szyjnego.
- Odebranie nagłego porodu w warunkach pozaszpitalnych.
- Podejmowanie działań zabezpieczających w celu ograniczenia skutków zdrowotnych zdarzenia.
- Przygotowanie pacjenta i opieka medyczna podczas transportu.
- Podawanie produktów krwiopochodnych
- Pobieranie materiału z górnych dróg oddechowych od pacjenta oraz wykonywanie testu antygenowego na obecność wirusów
- Cewnikowanie pęcherza moczowego.
- Zakładanie sondy żołądkowej i płukanie żołądka.
- Intubacja dotchawicza w laryngoskopii bezpośredniej w przypadku innym niż nagłe zatrzymanie krążenia z użyciem środków zwiotczających na zlecenie lekarskie.
- Podawanie na zlecenie lekarza leków określonych w rozporządzeniu i innych.
Bibliografia:
https://www.gov.pl/web/zdrowie/personel-medyczny
https://www.gov.pl/web/zdrowie/zespoly-ratownictwa-medycznego
Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym Dz.U. 2020 poz. 882
